ÇAPRAZARA FONKSİYONU

 

Geçen yıl 29 Ağustos‘ta iki önemli fonksiyon duyuruldu; ÇAPRAZARA (XLOOKUP) ve ÇAPRAZEŞLEŞTİR (XMATCH), bu yazımızda ÇAPRAZARA fonksiyonu nedir, ne zaman ve nasıl kullanılırı sizlere aktarıyor olacağız. Bu fonksiyonu kullanmaya başladığınızda vazgeçilmeziniz olacak.

Öncelikle DÜŞEYARA ile ilgili ufak birkaç not aktarayım; bildiğiniz üzere, özellikle DÜŞEYARA fonksiyonu birçok kullanıcı için vazgeçilmez bir fonksiyondu, bilmeyenlerin de en çok öğrenmek istediği fonksiyon DÜŞEYARA idi. Hatta Microsoft‘un hazırladığı En Çok Kullanılan 7 Fonksiyon sunumunda dahî ilk fonksiyon DÜŞEYARA‘dır.

Her ne kadar bazı kullanıcılar için vazgeçilmez olsa da, bazı kullanıcıların hiçbir işine yaramıyordu. Çünkü DÜŞEYARA‘nın çalışabilmesi için bazı koşullar gerekiyordu ve fonksiyon bize sadece ilk bulduğunu getiriyordu. Üstelik belirtilen tablo aralığından dolayı gereksiz hesaplamalara neden olabildiği için Excel’in performansını düşürüyordu. Verileri benzersiz olan kullanıcılar için tam aranılan fonksiyon, fakat aynı veriye ait birçok kayıt olan tablolarda, yani mükerrer kayıt içeren tablolarda bize tüm kayıtları vermediği için pek kullanışlı olmuyordu. Elbette tüm kayıtları listelemek için bazı yöntemler mevcut fakat, ya yardımcı sütunlar kullanarak bir çözüm üretilebilecek ya da Dizi Formülü ile tüm kayıtların dökülmesi sağlanacaktı.

 

YAŞASIN DİNAMİK DİZİ FONKSİYONLARI!

Neyse ki sonradan 25 Eylül 2018‘de yeni dinamik dizi fonksiyonları duyuruldu da, rahat bir nefes aldık. Uzun bir bekleyişin ardından, artık yeni fonksiyonlar geriye tek bir sonuç döndürmek yerine, komple bir diziyi dökebilecekler.

Herkesçe ÇOKLU DÜŞEYARA olarak bilinen bir Dizi Formülü yazmak yerine, çok basitçe FİLTRE fonksiyonu ile bir veriye ait bütün kayıtları, tabiri caizse şak diye dökebiliyoruz. *Detayları onunla ilgili yazımızda anlatıyor olacağız. (Burada Microsoft’a ait makale linkleri eklenmişti, bakabilirsiniz.)

ÇAPRAZARA fonksiyonu çıktıktan sonra artık DÜŞEYARA ve YATAYARA gibi eski fonksiyonlara gerek kalmıyor, çünkü hem onların yaptığını, hem de daha fazlasını bizlere sağlıyor. Ayrıca daha da detaya inip yapabildiklerini tasarladıkça, aslında şu fonksiyonlara da pek ihtiyacımız olmayacak gibi; DÜŞEYARA > YATAYARA > İNDİS & KAÇINCI > KAYDIR > EĞERHATA(DÜŞEYARA..  e daha ne yapsın!  👏🏻

 

Tek bir formül;

• Hem dikeyde hem yatayda arama yapabiliyor.
• İlk veya son kayıtı getirebiliyor, joker karakterleri dikkate alarak veriyi bulabiliyor.
• DÜŞEYARA‘daki istenen argümanlardan aranan_değer illâ seçilen tablo_dizisinin ilk sütununda olması gerekiyor gibi bir şarta gerek kalmadan soldaki istediğimiz veriyi getirebiliyor.
• aralık_bak argümanındaki DOĞRU seçeneğindeki gibi, belli aralıktaki yaklaşık verileri de getirebiliyor.
• EĞERHATA formülüne gerek kalmadan, veri bulunamıyorsa şunu yaz denilebiliyor.
• Tam eşleşme sağlanamıyorsa en yakın küçük veya büyük öğeyi bulabiliyor.
• Tüm bunları eskisine göre çok daha hızlı bir şekilde bize sunuyor.

Bu kadar detay yeter, haydi şimdi bu fonksiyon neler yapabiliyor görelim.. 👍🏻

 

ÇAPRAZARA FONKSİYONU YAZIM KALIBI

 

=ÇAPRAZARA(arama_değeri; arama_dizisi; döndürülen_dizi; [bulunamıyorsa]; [eşleştirme_modu]; [arama_modu])

 

Fonksiyonda 6 argüman bulunuyor.
İlk 3 argüman gereklidir, son 3 argüman opsiyonel/isteğe bağlıdır.

Şimdi bu argümanların anlamlarına, yani fonksiyonun bizden ne isteğine ve bizim ona ne vereceğimize bakalım.

 

Bu fonksiyonu, aşağıda yazdığımız birkaç örnekle, aranan veriye ait ilk kayıt, son kayıt, bulunamadıysa ne yazılacağı ve joker karakter ile arama gibi durumlarda nasıl kullandığımızı görebilirsiniz.

 

 

Bir de Eşleştirme Modu argümanını Tam eşleşme veya en büyük ve en küçük seçeneklerine göre örnek verelim.

 

 

Şu ana kadar DÜŞEYARA yapar gibi sütunda arama yaparak istediğimiz sütundaki verinin gelmesini sağladık. Şimdi de bu fonksiyonu YATAYARA yapar gibi kullanalım.

 

 

Haydi gelin bir de 2 boyutlu bir arama yapalım. Hem Ürün adına hem de Ay adına göre eşleştirme yapıp kesişen hücredeki veriyi bulalım. İNDİS ve KAÇINCI fonksiyonlarını kullanmayı bilen kullanıcılar genellikle İNDİS + KAÇINCI + KAÇINCI formülleri ile birazdan yapacağımız eşleştirmeyi yapıyorlar. Bir de ÇAPRAZARA ile nasıl yapılır onu görelim.

 

 

Son olarak, DÜŞEYARA ile ÇAPRAZARA fonksiyonlarını aynı veriyi bulma işinde karşılaştıralım.
İlk etapta aynı sonucu elde ettiğimizi göreceksiniz, fakat araya bir sütun eklediğimizde veya sildiğimizde DÜŞEYARA fonksiyonu bize hatalı sonuç verecektir, oysa ÇAPRAZARA fonksiyonunda sonuç değişmeyecektir. Sebebi ise şöyle; DÜŞEYARA‘da almak istediğimiz sütun numarasını manuel yazdığımız için, araya bir sütun eklediğimizde aslında almak istediğimiz sütun_indis_sayısı sabit kalır ama verinin olduğu sütun değişmiş olur ve hatalı bir sonuç geri döndürür. ÇAPRAZARA‘da da istediğiniz kadar sütun ekleyin veya silin hiç fark etmez, almak istediğimiz sütunu belirttiğimizden dolayı o sütun dinamik olarak değişir ve hiçbir hata üretmeden doğru sonucu verir. 

 

Bu örnekte sonucu görebilirsiniz. 

 

Faydalı olması dileğiyle..  👍🏻
Bu yazımızı paylaşarak birçok kişiye ulaşmasını sağlayabilirsiniz. Unutmayın; bilgi paylaşıldıkça değerlenir.