Enterprise Services

Powershell v5.0 ile Class Kullanımı – Part 1

Blog içerisinde Powershell v5.0 ile yeni gelen özellikleri paylaşmıştım. Eğer Windows 10 kullanıyorsanız, Powershell V5.0 sürümüne sahipsiniz demektir. Microsoft tarafından Powershell v5.0 için Windows Management Framework Production Preview sürümünü indirip, Windows 10 olmayan cihazlarınızda ilgili sürüme sahip olabilirsiniz.

Powershell v5.0 ile gelen hayatımıza, Desired State Configuration ciddi seviyede iyileştirmeler, Package Management ile deployment süreçlerinin inanılmaz sürelerde kısalması, Network Switch cmdlets ailesi sayesinde Microsoft sertifikalı switchleri yönetebilmek gibi birçok yenilik bizleri bekliyor. Bu yazımız da Powershell v5.0 ile gelen yeni özellik olan Nesne Yönelimli Programlama dillerin de Class yapılarını oluşturarak devam edeceğiz. Birçok PowerShell kullanıcıları bu kavramlara aşina olabilir. Class yapısının gelmesindeki en büyük avantaj Desired State Configuration tarafında olduğunu söylemekte fayda var.

Powershell’in artık Object Oriented Programming (Nesne Yönelimli Programlama) dil olduğunu üstüne basa basa söylemekte fayda var.
Object Oriented Programming (Nesne Yönelimli Programlama) 1960 yılların başlarında geliştirilen bir programlama tekniğidir. Bu programlama tekniği bizlere ne sağlıyor? Bu programlama tekniği programı geliştirirken daha hızlı, daha esnek olması, bakımının ve diğer geliştirme yöntemlerine daha fazla açık olmasını anlamına gelmektedir. OOP (Object Oriented Programming) bütün olaylara birer Object(Nesne) olarak bakmaktadır.

Object ( Nesne ) Nedir?

OPP(Object Oriented Programming) avantajlarından bahsettik. Şimdi ise Object kavramını açıklayalım. Normal fiziksel nesne ile karıştırmamız gerekiyor. Fiziksel bir nesne dediğimiz zaman, uzayda yer kaplayan hacmi olan kütlesi olan bir yapıdır. Kodlama tekniklerinde bir nesne dendiği zaman olayları olan, olaylara karşı reaksiyon gösterebilen ve işlevi olan yapılar anlamına gelmektedir.

Object(Nesne) içerisin de Properties (Özelliker ), Methods (Method) ve Events(Olaylar) barındırırlar. Bunları kısaca açıklayalım.

Properties : Bir nesne tarafından temsil edilen veri özellikleridir.
Method : Objenin davranışlarını temsil eder.
Event : Nesne ile arasındaki iletişimi kurarlar.

Class (Sınıf) Nedir?

Object kavramından sonra, Class yapısını cover etmemiz gerekiyor. Peki Class nedir?

Nesne Yönelimli Programlama ile geliştireceğimiz programlarda sadece objeler vardır. Bu objeler, veri alışverişi yaparak, birbirleriyle haberleşirler. Objeler OOP(Object Oriented Programming) de sınıf olarak ifade edilen şablonlardan yaratılır. Her Class içinde, o Class içerisinden üretilecek objelerin özelikleri, davranışları tespit edilir. Örneğin Araba isminde bir sınıf yaratabiliriz. Bu sınıftan üretilecek objelerin ortak yani, bir Marka, Model ve Renk gibi özellikleri olacaktır. Class yapısı obje üretmenin yanında Class yapıları arasında ilişki kurmak mümkündür.

Constructor ( Yapıcı Method ) Nedir?

Objelerin sınıflardan yapıldığını öğrendik. Objeler üretilirken, sahip oldukları değişkenlerin farklı değerlerde olması gerekir. Araba örneğinde olduğu gibi, Marka ve Model isimli iki objenin değişik değerlere sahip olmaları gerekir. Bu demek oluyor ki, objeler üretilirken, onlara değişik kimlikler verecek bir mekanizmaya ihtiyacımız var. Bu görevi sınıf içinde Constructor üstlenir. Objeler Constructor aracılığıyla üretilir. Constructor bir obje üretmeden önce, obje için gerekli değişken değerleri belirlenir ve bu değerler parametre olarak Constructor gönderilir. Constructor bu değerleri kullanarak, objeyi üretir. Her sınıf içinde, obje üretmek için bir Constructor vardir. Bu kullanım şekline örnek verecek olursa, “System.Net.Http.HttpClient” class içerisinde 3 farklı Constructor görebilirsiniz; Diğer 2 tanesi parametre farklı değerler alırken sizde MSDN sayfası üzerinden görebileceğiniz gibi bir tanesi hiçbir parametre almaz. Constructor “overloading” yapısını desteklemekte. Bu şekilde birçok Constructor yaratılabilmekteyiz.

Genel anlamlarıyla Class, Object, Properties, Method gibi kavramları açıkladık. Şimdi Powershell içerisinden Class oluşturmak için neler yapmamız gerekiyor onlardan bahsedelim. Yapmamız gereken bu kısımda aynı Powershell içerisin de function veya Workflow yazar gibi Class keyword ile başlayıp ClassName belirtmeniz gerekiyor.

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi Powershell içerisin de herhangi bir Function, Workflow veya Configuration elementleri ile başladığımız gibi keyword olarak Class yazarak ve ClassName belirterek oluşturma işlemini gerçekleştiriyorum.

Şimdi ise Class içerisine “String”,”Int” ve “DateTime” tipinde objeler tanımladım. Artık bu Class çağırıldığı zaman bunlar benim için birer objedir. Class çağırmak için neler yapmam gerekiyor hemen ondan bahsedelim. Bu kısımda karşımıza “New-Object” adında bir cmdlet çıkıyor. Bu cmdlet içerisine Class Adını göndererek kullanabileceğim.

“A” adında bir değişken oluşturdum ve karşına New-Object ClassName şeklinde atayıp çalıştırdım. Daha sonra “A” değişkenine çağırdığım zaman karşımıza Class içerisin de tanımladığım objelerim gelmektedir. Şimdi Bu objeler içerisine değer atama işlemlerine bakalım.

Yukarıda görüldüğü gibi Class içerisinde tanımlamış olduğum objelerime değer atayıp çalıştırdıktan sonra, Class içerisindeki objelerin yeni değerlerini görebilir durumdayım. Bir sonraki yazımızda Class yapısını incelemeye devam edeceğiz.